طراحی و تببین الگوی مفهومی تحول دیجیتال سازمان های پروژه محور صنایع نفت و گاز ایران
دوره 26، شماره 4، دی 1401، صفحه 1-27
عصام الدین فیروزبخت؛ علی رضاییان
چکیده درعصر انقلاب صنعتی چهارم، فناوریهای دیجیتال باعث تحول بنیادین در کسبوکارها شدهاست و هیچ کسب و کاری از این قاعده مستثنی نیست. با توجه به نقش حیاتی سازمانهای پروژهمحور صنایع نفت و گاز ایران در اقتصاد کشور، هدف این پژوهش طراحی و تببین مدل تحولدیجیتال برای این سازمانها بوده است. پژوهش حاضر، یک پژوهش کاربردی با رویکرد اکتشافی آمیخته است. در بخش کیفی، گردآوری دادهها از طریق مصاحبه عمیق، تحلیل دادهها با استفاده از نظریه پردازی داده بنیاد و غربالگری مولفهها با استفاده از فن دلفی فازی صورت گرفت. در بخش کمی، جهت طراحی مدل از فن مدلسازی ساختاری تفسیری و جهت اعتبارسنجی مدل پیشنهادی ازمدلیابی معادلات ساختاری_پی ال اس استفاده گردید. مدل تحولدیجیتال سازمانهای پروژهمحور صنایع نفت و گاز ایران، یک فرآیند سیستمی دارای 9 وجه و 53 عامل تاثیرگذار/تاثیرپذیر است. دراین فرآیند، عوامل پیشران موجب تصمیمات راهبردی سازمان جهت بکارگیری نوآورانه فناوری دیجیتال و همزمان با آن ایجاد تغییرات ساختاری و رفتاری در سازمان می شود. تحول دیجیتال در این سازمان ها، باعث ایجاد تغییرات بنیادین در نقاط اهرمی فرآیندهای عملیاتی، خدمات و محصولات پروژه، تجربه ذینفعان پروژه، روابط سازمانی، مدیریت داده ها و دانش پروژه ها و مدیریت منابع و دارایی های فیزیکی شده و می تواند موجب بهبود عملکرد پروژه ها، بهبود ارتباطات تیم پروژه، افزایش قابلیت اطمینان، افزایش رضایت کارفرمایان، افزایش ایمنی کار و حفاظت از محیط زیست شود، باوجود افزایش پیچیدگی سازمان، تحول دیجیتال از طریق کاهش هزینه باعث بهبود بهره وری، تمایز راهبردی و ایجاد مزیت رقابتی در سازمان خواهد شد.
سنجش زنجیره تامین دیجیتال در صنایع تولیدی (مورد مطالعه: صنعت کالای خواب)
دوره 26، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 139-163
پژواک مهدیپور؛ عبدالحمید صفایی قادیکلایی؛ حمیدرضا فلاح لاجیمی؛ حسنعلی آقاجانی
چکیده یکی از مهمترین چالشهایی که اغلب سازمانهای امروزی دائما با آن مواجه هستند برنامهریزی برای توسعه و بهبود فرایندها و عملیات مبتنی بر پذیرش فناوریهای نوین، بویژه دیجیتال، جهت واکنش به الزامات بازارها و محیطهای رقابتی است. بنابراین، تحقیق حاضر با استفاده از روش تحقیق ترکیبی (کیفی و کمی) کاربردهای فناوریهای دیجیتال را از لحاظ احتیاجات فنی و عملکردهای تجاری در شبکه زنجیره تامین صنعت کالای خواب مورد بررسی قرار میدهد. روش کار به صورت توسعه یک ابزار سنجش کارآمد برای ارزیابی مشخصات دیجیتالیسازی و اتوماسیون جهت مدیریت یکپارچه عملیات و جریانات زنجیرههای تامین صنایع تولیدی و اعتبارسنجی آن به کمک رویکرد تصمیمگیری چندمعیاره دنپ (ایانپی مبتنی بر دیمتل) خواهد بود؛ که به عنوان سهم دانشافزایی تحقیق قلمداد میگردد. لذا، در گام نخست فهرست عوامل تاثیرگذار در قالب 6 حوزه فرایندی و مجموعا 22 شاخصه مرتبط به کمک مطالعه کتابخانهای و روش دلفی تعیین شد. سپس، با استفاده از تکنیک دنپ اوزان اهمیت و روابط میان عوامل مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصله، حوزه فرایندی مدیریت موجودی و انبار با کسب بالاترین وزن اهمیت به عنوان بحرانیترین عامل مورد توجه قرار دارد. از طرفی، حوزههای فرایندی منبعیابی و خرید و مدیریت تجاری به عنوان اثرگذارترین عوامل در بهبود حوزههای بحرانی شناسایی شدند.