نویسندگان

1 استاد تئوری های مدیریت، مدیریت دانش و استراتژیک، دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

اغلب سازمان‌ها برای هدایت و اثر بر نگرش‌ها و رفتارهای کارکنان و نیز اطمینان از اثربخشی وسایل دستیابی به هدف‌های سازمان، از مجموعه متنوعی از سازوکارهای کنترل استفاده می‌کنند. از این ‌رو با در نظر گرفتن جایگاه ویژه ساختار سازمان و نقش آن در هدایت نگرش‌ها و رفتارهای کارکنان و ابعاد مختلف شغلی، هدف اصلی این پژوهش، مطالعه آثار ساختار سازمانی و ویژگی‌های شغل بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی بوده و برای جمع‌آوری داده‌ها، از ابزار پرسشنامه استفاده می‌شود. تعداد 350 نفر از کارمندان اداره‌های مختلف یک سازمان دولتی در شهر تهران به‌عنوان نمونه پژوهش در نظر گرفته شدند. برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه‌ها و مدل، از آزمون‌های ضریب آلفای کرونباخ، تحلیل مسیر (رگرسیون چندگانه) و تحلیل عاملی تأییدی (CFA) استفاده شد. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که در میان متغیرهای ساختار سازمانی، رسمیت مهم‌ترین عامل اثرگذار منفی بر تنوع وظیفه، هویت وظیفه و استقلال شغلی محسوب می‌شود. همچنین می‌توان تمرکز را به عنوان اصلی‌ترین عامل اثرگذار بر اهمیت وظیفه و بازخور شغلی در نظر گرفت. علاوه بر این در میان متغیرهای مربوط به ویژگی‌های شغل، بازخور شغلی بیشترین اثر را بر رضایت شغلی دارد. در‌نهایت نیز یافته‌های پژوهش نشان داد که رضایت شغلی اثر مثبت و معناداری بر تعهد سازمانی کارکنان دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effects of organizational structure and job characteristics on job satisfaction and organizational commitment

نویسندگان [English]

  • Hossein Rahman Seresht 1
  • Mahmoud Alizadeh 2
  • Hadi Abdollahi 3

چکیده [English]

Most organizations use a variety of control mechanisms to direct and influence the attitudes and behaviors of employees, and assurance effectiveness of organizational goals attainment tools. So with regards the special status of organization structure and its role in leading the attitudes and behaviors of employees and various aspects of the job, the purpose of this paper is study effects of organizational structure and job characteristics on job satisfaction and organizational commitment in Tax affaire organization of Tehran. Present study is a descriptive survey and to collect data, a questionnaire has been used that 350 numbers of employees in the Tax affaire organization of Tehran were selected as research sample. In this research, for data analysis, hypothesis and model testing, Cronbach's alpha coefficient test, Path Analysis (Multiple Regression) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were used under the both SPSS and LISREL software. Research findings indicate that Among the organizational structure variables, formalization is the most important influencing negative factor on Skill Variety, Task Identity and Task Autonomy. Also, it can be regarded that centralization is the main influencing factor on Task Significance and Feedback. Moreover, Among the job characteristics variables, job Feedback has the maximum effect on job satisfaction. Finally, the research finding indicated that job satisfaction has a positive and significant effect on organizational commitment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organization Structure
  • Job Characteristics
  • Job Satisfaction
  • Organizational Commitment
[1]    Shahbazi M., Aliakbari A., Asadi A., Javaheri Kamel M. (2008) "The effect of job satisfaction and organizational commitment on turnover of employees", Police Human Development, Vol. 19, No. 5, pp. 25-48.
[2]    Kristofer H. (1996) "Extrinsic & Intrinsic Job Satisfaction", Journal of Business Management, 5: 34-51.
[3]    Hackman J. R., Oldham G. R. (1975) "Development of the job diagnostic Survey", Journal of Applied Psychology, 2(4): 20-45.
[4]    Katz B., Khan N. (1990) Organizational behavior, America: University Press of America.
[5]    Halbrick B., Leonard, R. (1995) "Work Conflict", Journal of Industrial Psychology, 14: 20-35.
[6]    Mcfarlein S. T. (2000) "Correlates of pay satisfaction in ford company", International Journal of Education Management, 14: 21-35.
[7]    Robbins S. (2006) "Foundations of organizational behavior", Translation: Aarabi, SM. Parsaeian A., Tehran, Cultural Research Institute Publishing :51.
[8]    Denize J. (1996) "Job satisfaction and Stress", International Journal of Management, 41: 1-25.
[9]    Jack Peeze (1996) "Job satisfaction & work values", Journal of Occupational & Organizational Psychology,12: 33-55.
[10]Daire D., Fatter H. (1999) "Locus of Control", The Journal of Management, 1(2): 32-54.
[11]Dalton G. (2000) "Job Design", Administrative Science Quarterly, 4: 25-35.
[12]Bugg A. (2002) "Measurement of Job Satisfaction", Journal of Educational Management, 4(2): 12-23.
[13]Edward P. (2003) "Job Satisfaction Among Teachers", Personnel Human Resources Management, pp. 25-45.
[14]Willem A., Buelens M. (2009) "Knowledge sharing in inter-unit cooperative episodes: The impact of organizational structure dimensions", International Journal of Information Management, 29: 151–160.
[15]Gresov C., Drazin R. (2007) "Equifinality: Functional equivalence in organization design", Academy of Management Review, 22: 403-428.
[16]Mihm J., Loch Ch, Wilkinson D., Huberman B. A. (2010) "Hierarchical structure and search in complex organizations", Management Science, 56(5): 831-848.
[17]March J., Simon H. (2009) "Organizations", Blackwell, Cambridge, MA: 195-324.
[18]Morton A. N., Hu Q. (2008) "Implications of the fit between organizational structure and ERP: A structural contingency theory perspective", International Journal of Information Management, 28: 391–402.
[19]Alvani M. (1999) Public Management, Tehran: Ney Publishing.
[20]Katsikea E., Theodosiou M., Perdikis N., Kehagias J. (2010) "The effects of organizational structure and job characteristics on export sales managers’ job satisfaction and organizational commitment", Journal of World Business,pp. 221-233.
[21]Allen N. J., Meyer J P (1990)" The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization", Journal of Occupational Psychology, Vol. 63, pp. 1-18.
[22]Senobari M., Rezaee A. M. (2011) The relation of job characteristics and organization citizenship behavior: Job satisfaction intermediate role, Police Human Development, Vol. 7, No. 32, pp. 85-104.
[23]Faraji O. A., Pourreza A. A.GH, Posseini Mostafa, Arab Mohammad, Akbari F.A. (2008) "Role and effect of the job characteristic model (JCM) on Job Satisfaction", Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research , Vol. 6 , No. 2, pp. 31-38.
[24]Williams L. J., Hazer J. T. (1986) "Antecedents and consequences of satisfaction and commitment in turnover models: A re-analysis using latent variable structural equation methods", Journal of Applied Psychology, 71, 2, pp. 219-231.
[25]Azizi S. (2011) "A study of relationship between job satisfaction and organizational commitment (A Case Study of State Tax Organization's Staff of Qom Province)", Tax Research; 19 (11): 173-196.