نویسندگان

1 دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 رئیس مرکز ترویج و توسعه کشاورزی هراز

چکیده

اینکه توسعه پایدار در عمل چند معنا می‌دهد، چارچوبهای آن چیست و اجزای مفهومی آن کدامند، موضوعاتی است که در کشور ما نیز به طور لازم به آن توجه نشده است.
هدف این مقاله پرداختن به این امر و بسط مفهومی توسعه پایدار است که در چهار زمینه ذیل صورت گرفته است:
1- متمایز ساختن پارادیم توسعه پایدار: در این مقاله پارادایم پایداری و الگوی پایداری مطرح شد و تفاوتهای آن از پارادایم رشد و الگوی اصلی آن به تفکیک عنوان گردید.
2- تبیین و ترسیم چارچوب توسعه پایدار: محیطها، ابعاد و اهداف- در نوشته‌ها. به طور کلی از توسعه پایدار به عنوان سیستم تلفیق‌کننده اهداف اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی تعریف شده‌است و به استناد همین تعریف برای آن سه دسته هدف و سه بعد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی قائل شده‌اند که از طریق این سه بعد با سه محیط اجتماعی، اقتصادی و طبیعی( زیست محیطی یا اکولوژیکی) در ارتباط است.به استناد این پژوهش تلفیق این سه دسته هدف محتاج کارکرد سیستم سیاسی، محیط سیاسی و در نتیجه وجود یک دسته اهداف سیاسی است؛ یعنی الگوی مفهومی توسعه پایدار چهار دسته هدف، چهاربعد و چهار محیط دارد.
3- تعیین و تبیین پایداری: توانایی سیستم برای پایداری، به گونه‌ای اجتناب‌ناپذیر وابسته به موفقیتی است که سیستم در ارتباط با محیط کسب می‌کند. اما لازمه ارتباط پایدار با محیط مستلزم توزیع منابع و مسئوولیت کار بین اجزای سیستم به نحوی است که عناصر درونی با قبول جایگاه و نقش خود همراه با عناصر دیگر برای تداوم کارکرد و پایداری سیستم در یک محیط متغیر فعالیت کنند. در این صورت پایداری به دو قسمت اصلی تقسیم می‌شود: پایداری درونی و پایداری بیرونی.
4- بسط معنایی توسعه پایدار: براساس این پژوهش توسعه پایدار را می‌توان " مدیریت روابط سیستمهای انسانی و اکوسیستمها به منظور استفاده پایدار از منابع در جهت تأمین رفاه حال و آینده انسانها و اکوسیستمها" تعریف کرد. برای چنین نظام مدیریتی ضرورت دارد که جوامع به تغییر و تقویت چهار موضوع مورد نیاز بپردازند که عبارت است از: ارزشهای هدایت‌کننده روابط، دانش درک روابط، تکنولوژیهای استفاده شده در روابط و نهادهای مدیریت این روابط.
در نهایت دو شمای مفهومی ترسیم شد: توسعه پایدار از نظر رفاه انسان و اکوسیستم و توسعه پایدار از لحاظ فرایند تغییر.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Sustainable Development, A New Conceptual Framework

نویسندگان [English]

  • Shamsosadat Zahedi 1
  • Gholamali Najafi 2

چکیده [English]

Humans way of life is placing an increasing burden on the planet. We are damaging the natural environment and imposing on the nature for excess of needs dictated by ecological and biological dimensions. This implies, damaging the life of the next generations and negating the principles of sustainable development. Humans detrimental behavior is based on principles of growth paradigm , in which , human comsumption patterns have negative effects on the environment . The current model of development is unsustainable and can not secure the future of human beings on the planet.
This article identifies similarities and differences of the paradigms of growth and sustainability. The main contribution of the article is to develop a new conceptual framework for sustainable development by including political parameter as an extra dimension and presenting two conceptual frameworks :
1) for humans and eco-systems wellbeing and 2) for the process of change.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainability
  • sustainable development
  • Human Wellbeing
  • Ecosystems
  • Ecological Niche
  • Change Process