حسن دانایی فرد؛ میثم لطیفی؛ ولی‌الله نقی‌پورفر؛ اصغر مشبکی
دوره 14، شماره 3 ، آذر 1389
چکیده
موضوع انضباط کارکنان یکی از مسائل اساسی در مدیریت منابع انسانی است که به طور عمده بر کنترل و یا پیشگیری از رفتار نادرست کارکنان در سازمان تأکید دارد. سه گونه انضباط سنتی، تدریجی و مثبت، ناشی از همین تلقی رایج از انضباط است. در گونه سنتی به مدیران این مجوز داده می‌شود که در صورت بروز رفتار نامناسب از کارکنان، بلافاصله با ایشان ...
بیشتر
موضوع انضباط کارکنان یکی از مسائل اساسی در مدیریت منابع انسانی است که به طور عمده بر کنترل و یا پیشگیری از رفتار نادرست کارکنان در سازمان تأکید دارد. سه گونه انضباط سنتی، تدریجی و مثبت، ناشی از همین تلقی رایج از انضباط است. در گونه سنتی به مدیران این مجوز داده می‌شود که در صورت بروز رفتار نامناسب از کارکنان، بلافاصله با ایشان برخورد کنند. در حالی‌که در گونه تدریجی بر برخورد مرحله‌ای تأکید شده است. در گونه مثبت انضباط، هرگونه تنبیه نفی شده و تنها اقدام مثبت توصیه می‌شود.
در این مقاله، ضمن بررسی ریشه‌های نظری هر یک از گونه‌های مذکور در علم‌الاجتماع، گونه‌ای نو و مبتنی بر دیدگاه اسلامی مفهوم‌پردازی شده‌است. راهبرد پژوهش کیفی بوده و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای ساختاربندی شده است که در آن از روش‌های تحلیلی در طبقه‌بندی گونه‌های انضباط کارکنان بهره‌برداری شده است. به‌این‌ترتیب تلاش شده ضمن احصای گونه‌های موجود انضباط به مثابه گونه‌های ایدئال در دانش مدیریت، سازه‌های مبنایی آن‌ها بر اساس ادبیات علوم اجتماعی بازشناسی شود. دوگان هستی‌شناسی مبتنی بر دنیاگروی و یا آخرت‌گروی و اصالت فرد و یا جامعه، حداقل چهارگونه رویکرد به انضباط کارکنان را بازپردازی می‌کند.
در نهایت این‌که گونه ایدئال انضباط تعالی‌بخش بر اساس آیات قرآنی، برای ساخت مفهوم انضباط تبیین شده است.
