شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیمگیری جمعی و پیامدهای آن
دوره 26، شماره 3، مهر 1401، صفحه 26-45
سید محسن میرباقری؛ عطاءالله رفیعی آتانی
چکیده مسأله اصلی در علم مدیریت، تصمیمگیری است و میتوان موفقیت یا شکست هر مدیری را وابسته به تصمیماتش دانست. یکی از روش هایی که میتواند بسیار به صحت تصمیم مدیران کمک کند، تصمیمگیری جمعی است. در این مقاله سعی شده است مفاهیم مرتبط با تصمیمگیری جمعی توضیح داده شود و سپس با استفاده از روش داده بنیاد مهمترین سئوالات مرتبط با این روش پاسخ داده شوند. در این مقاله با ابزار مصاحبة نیمه ساختاریافته، از نظرات 36 نفر از خبرگان سازمانی و دانشگاهی استفاده شده است. پس از جمع آوری دادهها از طریق مصاحبه، مؤلفهها به صورت باز، محوری و انتخابی کدگذاری شدهاند. نتایج نشان میدهد که پیرامون پدیده محوری تصمیمگیری جمعی، 35 مفهوم وجود دارد که در قالب 6 دستهی شرایط علّی، شرایط زمینهای، شرایط مداخلهگر، راهبردها و پیامدها قابل تقسیمبندی است. نوآوری مهم این مقاله ارائه مدل تصمیمگیری جمعی با استفاده از روش داده بنیاد است که میتواند اطلاعات مفیدی را بصورت خلاصه به مدیران منتقل کند و به آنها جهت استفاده از این روش، انگیزه دهد.
کاربرد استراتژی تصمیمگیری پاندا در شرایط بحرانی: با تمرکز بر بحران کرونا در ایران
دوره 24، شماره 3، مهر 1399، صفحه 27-49
مهدی عزیزی؛ عادل آذر؛ محمود دهقان نیری
چکیده بحرانها همیشه سختترین آزمون برای انواع نظریههای مدیریت هستند. نظریات مدیریتی اندکی وجود دارند که در در بحرانهای سهمگین نیز کارایی داشته باشند. در نتیجه، سازمانها و مدیران در عمل، هنگام بحرانهای بزرگ، بسیاری از کارکردها، ابعاد و وظایف خود را موقتاً متوقف میکنند. در این میان، عرصهی تصمیمگیری وضعیتی ویژه دارد، چرا که عرصهی تصمیمگیری به هیچ وجه قابل تعطیلی نیست. بر این اساس، نظریات کاربردی تصمیمگیری در شرایط بحرانی از ضروریترین نیازهای هر سازمان در هنگام بحران است. در این راستا، تلاش شده است تا با تمرکز بر استراتژی تصمیمگیری پاندا و توسعه این استراتژی، کاربرد این استراتژی تصمیمگیری در شرایط بحرانی تبیین شود. به این منظور، بحران کرونا به عنوان حیطه تمرکز انتخاب گردید. بحران کرونا به عنوان یکی از مهمترین بحرانهای بشری که در حال حاضر تمامی جهان را درگیر خود ساخته است، بهترین گزینه برای این هدف است بنابرین، روش موردکاوی چندگانه به عنوان روش پژوهش حاضر انتخاب گردید. نتایج این پژوهش نشان میدهد که ویژگیهای نتیجهگرایی، بازخور چندگانه، سرعت عمل و نگرش سیستماتیک چهار ویژگی اصلی روش پاندا هستند که این روش را برای شرایط بحرانی به صورت ویژه مناسب میسازند.
روشی برای غربالسازی معیارها یا متغیرها با استفاده از برنامهریزی آرمانی
دوره 16، شماره 2، تیر 1391، صفحه 73-90
سید محمد علی خاتمی فیروزآباری
چکیده در تصمیم گیری، معمولاً مدیران با مسائل انتخاب مواجهند. انتخاب یک یا چند گزینه از بین گزینه های مختلف تصمیم گیری، انتخاب بین معیارهای مختلف یا غربال سازی معیارها به منظور کاهش آنها به منظور تحلیل بهتر مسئله، انتخاب یک یا چند راهبرد برای دست یابی به رفاه عمومی، از جمله این مسائل به شمار می روند. آنچه در این مقاله مورد بحث قرار می گیرد مسئله انتخاب از بین معیارهای مختلف یا عمل غربال سازی معیارهاست. راه های مختلفی برای غربال سازی وجود دارد که برای نمونه می توان به پالایش آنها در جلسات گروهی باحضور خبرگان، رای گیری، به کارگیری قانون 20-80 و ... اشاره کرد. مشکل این نوع روش ها، وجود خبرگان مختلف با دیدگاه های گوناگون است زیرا خبرگان هر حوزه بر روی معیارهای انتخابی خودشان تاکید بیشتری دارند. این امر موجب می شود تا هر یک از خبرگان، اهمیت معیارهای خود را بیش تر از سایر معیارهای دیگران مورد توجه قرار دهند. معمولاً سعی بر آن است آن دسته از معیارهایی انتخاب شود که بین تمام خبرگان مشترک باشد و بتواند پوشش بیش تری را از دید خبرگان مختلف به مسئله ارائه دهد. به عبارت دیگر سعی بر انتخاب معیارهایی است که اجماع بیشتر و عدم توافق کمتری را به دنبال داشته باشد. این مقاله با ارائه یک مدل برنامه ریزی آرمانی، سعی بر انتخاب آن دسته از معیارها داشته است که عدم توافق بین خبرگان را با در نظر گرفتن مقیاس ترتیبی حداقل سازد. مدل های برنامه ریزی آرمانی ارائه شده از جنبه های مختلف مورد بحث قرار می گیرد. به منظور بررسی درستی و راستی آزمایی مدل، از یک مسئله واقعی استفاده شده است.
ارائه مدلی برای انتخاب گروه پروژه با استفاده از رویکرد فازی
دوره 11، شماره 3، آذر 1386، صفحه 207-232
علی محقر؛ امیر مصطفوی
چکیده انتخاب نیروی انسانی پروژه یا شکل امروزی آن گروه پروژه از دغدغههای مدیران پروژه است، زیرا ماهیت فعالیتهای پروژهای از جمله محدودیت زمانی و موقتی بودن ایجاب میکند که افراد بسرعت جذب فعالیتها شده و اغلب کارها و فعالیتهای نامتعارف را با تجربیات قبلی انجام دهند. پس در این تحقیق سعی شده است تا الگو و مدلی برای انتخاب نظاممند و بر پایه اصول علمی جهت انتخاب گروه(تیم) یک پروژه و یا مراحلی از آن ارائه شود. این مدل براساس الگوی سازگاری فازی پایهریزی شده است. مفهوم سازگاری فازی برای سنجش میزان تناسب بین دو مجموعه فازی استفاده میشود که در این تحقیق تناسب بین دو مجموعه فازی مهارتهای هدف پروژه و مهارتهای گروههای بالقوه مورد سنجش قرار میگیرد. در این تحقیق ابتدا با استفاده از برنامهریزی پروژه، فعالیتها و مهارتهای مورد نیاز، مدت زمان فعالیتها، هزینههای هر فرد و برنامه تخصیص افراد به پروژه استخراج میشود. در گام بعد درجه عضویت هریک از مهارتهای هدف پروژه تعیین میگردد و به صورت مجموعه فازی مهارتهای هدف تعریف میشود. سپس با استفاده از همین روش، مجموعه فازی مهارتهای افراد تعریف میشود. در گام بعد با استفاده از مفهوم اجتماع فازی، گروههای بالقوه تشکیل میشوند. در گام بعد با تعیین و تعریف سطح کیفی, گروهها پالایش میشوند. سپس با استفاده از مفهوم سازگاری، درجه سازگاری گروههای پالایش شده محاسبه میگردد. همچنین هزینههای هر گروه نیز مورد محاسبه قرار میگیرد. در گام بعدی با استفاده از مقادیر درجه سازگاری و مقادیر هزینه گروههای پالایش شده، ماتریس تصمیمگیری تشکیل میشود. در ادامه وزن شاخصهای درجه سازگاری و بودجه مورد نیاز هر گروه با استفاده از آنتروپی شانون تعیین میگردد. در پایان نیز با استفاده از روشSaw گروهها رتبهبندی میشوند و گروه بهینه انتخاب میگردد. در نهایت گروه انتخاب شده به پروژه تخصیص داده میشود. همچنین در پایان یک مورد کاربردی ارائه میشود.