سعید روشندل؛ محمدحسین کریمی گوارشکی؛ مرتضی عباسی
دوره 27، شماره 2 ، تیر 1402، ، صفحه 72-94
چکیده
رایجترین روش همکاری از گذشته تا کنون برونسپاری بوده است. مسائل مهمی مانند افزایش رقابت، محدودیت منابع، پیچیدگیهای فناورانه، عدم اطمینان به آینده و افزایش هزینهها باعث گردیده که سازمانها در الگوی مدیریتی خود تجدیدنظر کرده و به راهبردهای جدیدی روی آورند. در چنین شرایطی اتحادهای راهبردی میتوانند در روابط همکاری، جایگزین برونسپاری ...
بیشتر
رایجترین روش همکاری از گذشته تا کنون برونسپاری بوده است. مسائل مهمی مانند افزایش رقابت، محدودیت منابع، پیچیدگیهای فناورانه، عدم اطمینان به آینده و افزایش هزینهها باعث گردیده که سازمانها در الگوی مدیریتی خود تجدیدنظر کرده و به راهبردهای جدیدی روی آورند. در چنین شرایطی اتحادهای راهبردی میتوانند در روابط همکاری، جایگزین برونسپاری شوند. هدف از این مقاله نخست طراحی مدلی به منظور ارزیابی وضعیت فعلی یک برونسپاری و سپس بررسی امکان توسعه آن به یک اتحاد راهبردی است. برای این منظور در این پژوهش با مطالعه ادبیات موضوع، نمونههای اتحادهای راهبردی مطالعه شده و همچنین با استفاده از مصاحبه با خبرگان، فهرستی از معیارهای موثر بر شکلگیری اتحاد راهبردی تهیه و در ابعاد 6 گانهای دستهبندی گردیده است. پس از آن با استفاده از روش نسبت روایی محتوا، معیارهای غیرضروری در این فهرست شناسایی شد. در گام بعد با بکارگیری روش تحلیل پوششی دادههای فازی بدون ورودی صریح، بهترین ترکیب از وزنها برای معیاری ضروری بدست آمد و با مشخص نمودن حداقل امتیازات لازم برای شکلگیری یک اتحاد راهبردی به ازای هر کدام از این معیارها، امکان مقایسه وضعیت فعلی پیمانکار با حداقلهای لازم برای شکلگیری یک اتحاد راهبردی میسر گردید. نتایج این پژوهش نشان میدهد که سازمانها میتوانند از طریق این مقایسه معیارهایی که پیمانکاران برای تبدیل شدن به یک متحد راهبردی در آنها ضعف دارند را شناسایی نموده و نسبت به برنامهریزی جهت بهبود این معیارها و در نتیجه توفیق در توسعه متحدین راهبردی اقدام نماید.
مصطفی زندیه؛ مصطفی سالاری برون
دوره 20، شماره 3 ، مهر 1395، ، صفحه 127-152
چکیده
فروشگاههای اینترنتی در چند سال گذشته از رشد چشمگیری برخوردار بودهاند. این فروشگاهها جهت حداکثرسازی استفاده از منابع و نزدیکتر شدن هر چه بیشتر به اهداف، نیازمند سنجش عملکرد میباشند تا از این طریق بتوانند ضمن شناسایی نقاط قوت و ضعف خود با حداقل نمودن منابع ورودی وضعیت موجود را بهبود ببخشند. مدل تحلیل پوششی دادهها یک روش ...
بیشتر
فروشگاههای اینترنتی در چند سال گذشته از رشد چشمگیری برخوردار بودهاند. این فروشگاهها جهت حداکثرسازی استفاده از منابع و نزدیکتر شدن هر چه بیشتر به اهداف، نیازمند سنجش عملکرد میباشند تا از این طریق بتوانند ضمن شناسایی نقاط قوت و ضعف خود با حداقل نمودن منابع ورودی وضعیت موجود را بهبود ببخشند. مدل تحلیل پوششی دادهها یک روش ناپارامتریک برای اندازهگیری کارایی فنی و عملکرد مجموعهای از واحدها است. پژوهش حاضر با توجه به اهمیت سنجش کارایی فروشگاههای اینترنتی و با استفاده از مدل CCR مضربی ورودی محور، درصدد است تا کارایی فروشگاههای اینترنتی را اندازهگیری نماید. در این مطالعه فرآیند خدمتدهی فروشگاههای اینترنتی به دو مرحله عرضهپذیری و سودآوری تقسیم شده است. بنابراین برای محاسبه کارایی از یک مدل دو مرحلهای تحلیل پوششی دادهها استفاده میشود. بر اساس دادههای جمعآوری شده، کارایی 37 فروشگاه اینترنتی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده، شامل کارایی کلی فروشگاههای اینترنتی و کارایی مراحل عرضهپذیری و سودآوری میشود. با مشخص شدن کارایی مراحل عرضهپذیری و مرحله سودآوری، نقاط ناکارآمد فروشگاه مشخص شدند و راهکارهایی برای بهبود آن پیشنهاد شده است.
حسین عزیزی؛ رسول جاهد
دوره 19، شماره 3 ، مهر 1394، ، صفحه 191-217
چکیده
با استفاده گسترده از فلسفههای تولید مانند تولید بهموقع، امروزه بیش از گذشته بر در نظر گرفتن همزمان دادههای اصلی و ترتیبی در فرایند انتخاب تأمینکننده تأکید میشود. بهطور سنتی، بسیاری از مدلهای بهینهسازی انتخاب تأمینکننده فرض را بر این میگذارند که قیمت متوسط مخارج مربوط به آن ثابت است. ولی درواقع، وضعیت اصلاً به این ...
بیشتر
با استفاده گسترده از فلسفههای تولید مانند تولید بهموقع، امروزه بیش از گذشته بر در نظر گرفتن همزمان دادههای اصلی و ترتیبی در فرایند انتخاب تأمینکننده تأکید میشود. بهطور سنتی، بسیاری از مدلهای بهینهسازی انتخاب تأمینکننده فرض را بر این میگذارند که قیمت متوسط مخارج مربوط به آن ثابت است. ولی درواقع، وضعیت اصلاً به این صورت نیست. در حقیقت، تأمینکنندگان معمولاً تخفیفهای حجمی میدهند تا خریداران را به سفارش بیشتر ترغیب کنند. برای انتخاب بهترین تأمینکنندگان در محیطهای تخفیف حجمی در حضور هر دو نوع دادههای اصلی و ترتیبی، این مقاله رویکرد نوآورانهای را پیشنهاد میکند. در این مقاله نخست از دو دیدگاه خوشبینانه و بدبینانه، کاراییهای تأمینکنندگان تحت ارزیابی به دست میآورده میشود. دیدگاه خوشبینانه، هر تأمینکننده را با مجموعهای از مطلوبترین وزنها ارزیابی میکند و کاراییهای اندازهگیری شده از دیدگاه خوشبینانه، کاراییهای خوشبینانه نامیده میشوند. دیدگاه بدبینانه، هر تأمینکننده را با مجموعهای از نامطلوبترین وزنها ارزیابی میکند و کاراییهای اندازهگیری شده از دیدگاه بدبینانه، کارآییهای بدبینانه نامیده میشوند. سپس، نشان داده میشود که این دو نتیجه ارزیابی با یکدیگر تعارض دارند و بدون تردید یکسویه، غیرواقعگرایانه و غیرمتقاعد کننده هستند. برای غلبه بر این مشکل، یک اندازه عملکرد کلی جدیدی را پیشنهاد میکنیم که برای ادغام اندازههای به دست آمده از دیدگاههای خوشبینانه و بدبینانه استفاده میشود و آن را برای شناسایی تأمینکننده دارای بهترین عملکرد به کار خواهیم برد. یک مثال عددی کاربرد روش پیشنهادی را نشان خواهد داد.
پرویز احمدی؛ محمدرضا امینی؛ عادل آذر
دوره 17، شماره 4 ، دی 1392، ، صفحه 65-95
چکیده
الزامات قانونی و علمی تغییر ساختار بودجه ریزی در نظام دانشگاهی از برنامه ای به عملکردی سبب شد تا مطالعات بسیاری در پی الزامات این تغییر صورت پذیرد. با بررسی ادبیات موضوع، مدل ریاضی که دربرگیرنده ساختار دوگانه بودجه ریزی بر مبنای عملکرد (PBB) در دانشگاه باشد، مشاهده نشد. از اینرو هدف این تحقیق ارائه مدل استوار- فازی RFPBB بوده به نحوی که ...
بیشتر
الزامات قانونی و علمی تغییر ساختار بودجه ریزی در نظام دانشگاهی از برنامه ای به عملکردی سبب شد تا مطالعات بسیاری در پی الزامات این تغییر صورت پذیرد. با بررسی ادبیات موضوع، مدل ریاضی که دربرگیرنده ساختار دوگانه بودجه ریزی بر مبنای عملکرد (PBB) در دانشگاه باشد، مشاهده نشد. از اینرو هدف این تحقیق ارائه مدل استوار- فازی RFPBB بوده به نحوی که از یک سو تخصیص بودجه به برنامه ها براساس اهمیت هر برنامه و از سوی دیگر تخصیص بودجه به دانشکده ها بر اساس سرانه دانشجویی مصوب وزارت علوم،تحقیقات و فناوری مورد توجه قرارگیرد. با درنظرگرفتن معیارهای گوناگون در دانشگاه، و با توجه به عدم قطعیت های تصادفی و فازی موجود در تعیین پارامترهای مسأله، دو سناریوی مورد بررسی قرار گرفت. سناریوی اول مدل استوار- فازی با حدود پایین بودجه قطعی و سناریوی دوم مدل استوار- فازی با حدود پایین بودجه فازی درنظرگرفته شد. در این مدل به منظور تعیین ضریب اهمیت هرگروه آموزشی جهت تخصیص بودجه به آن از رویکرد تحلیل پوششی داده ها (DEA) با مدل پایه CCR نهاده گرا استفاده شد. همچنین وزن آرمان ها و میزان اهمیت هر برنامه براساس مقایسات زوجی توسط خبرگان تعیین گردید. این مدل ریاضی استوار- فازی دارای 5 آرمان، 1142 محدودیت و 994 متغیر تصمیم است. نتایج ارائه شده در دو سطح کلان و عملیاتی و همچنین شبیه سازی مدل قطعی و استوار- فازی، نشان از قابلیت بسیار بالای مدل استوار- فازی نسبت به مدل قطعی، در پاسخگویی به عدم قطعیت موجود در پارامترهای مسأله و همچنین مدیریت سطح ریسک تصمیم دارد.
عادل آذر؛ رضا جلالی؛ فرزانه خسروانی
دوره 17، شماره 1 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 1-19
چکیده
چکیده از دیرباز یکی از مسائل مهم در حوزه مدیریت مالی انتخاب پرتفوی بوده است، الگوهایی نیز برای تعیین پرتفوی بهینه ارائه شده که هر کدام دارای ایراداتی بوده و پس از مدتی نقائص آن ها مشخص شده و با الگویی دیگر جایگزین گردیده است. از جمله مشکلات اساسی الگوهای ارائه شده، نادیده گرفتن شاخص ها و ابعاد چندگانه برای ارزیابی نهایی پرتفوی سهام ...
بیشتر
چکیده از دیرباز یکی از مسائل مهم در حوزه مدیریت مالی انتخاب پرتفوی بوده است، الگوهایی نیز برای تعیین پرتفوی بهینه ارائه شده که هر کدام دارای ایراداتی بوده و پس از مدتی نقائص آن ها مشخص شده و با الگویی دیگر جایگزین گردیده است. از جمله مشکلات اساسی الگوهای ارائه شده، نادیده گرفتن شاخص ها و ابعاد چندگانه برای ارزیابی نهایی پرتفوی سهام می باشد، و این کاستی ها اعتبار نتایج ارزیابی را زیر سؤال می برد. برای رفع این کاستی از روش تحلیل پوششی داده ها که از جمله روش های تصمیم گیری چند معیاره است، استفاده می شود. در این مقاله دو مدل ارائه می گردد که یکی کارامدترین و دیگری ناکارامدترین پرتفوی را شناسایی می کند. در این تحقیق 95 شرکت حاضر در بورس اوراق بهادار تهران، مورد بررسی قرار گرفت که نتایج نشان می دهد، از آن میان7 شرکت کارا و 8 شرکت نیز کاملاً ناکارامد هستند. واژه های کلیدی: تحلیل پوششی داده ها، تصمیم گیری چند معیاره، پرتفوی
حسین عزیزی
دوره 16، شماره 2 ، تیر 1391، ، صفحه 129-150
چکیده
انتخاب تأمین کنندگان تصمیم مهم ولی پیچیده ای است که نیاز به بررسی دقیق معیارهای عملکردی مختلف دارد. به طور سنتی، مدل های انتخاب تأمین کنندگان مبتنی بر داده های اصلی هستند و بر داده های ترتیبی تأکید کمتری می شود. لیکن با کاربرد گسترده ی روش های تولید، از قبیل روش بهنگام، جدیداً تأکید بیشتری بر لحاظ کردنِ داده های نادقیق ــ یعنی مخلوطی ...
بیشتر
انتخاب تأمین کنندگان تصمیم مهم ولی پیچیده ای است که نیاز به بررسی دقیق معیارهای عملکردی مختلف دارد. به طور سنتی، مدل های انتخاب تأمین کنندگان مبتنی بر داده های اصلی هستند و بر داده های ترتیبی تأکید کمتری می شود. لیکن با کاربرد گسترده ی روش های تولید، از قبیل روش بهنگام، جدیداً تأکید بیشتری بر لحاظ کردنِ داده های نادقیق ــ یعنی مخلوطی از داده های بازه ای و ترتیبی ــ می شود. این مقاله پیشنهاد می کند که از تحلیل پوششی داده ها (DEA) با مرزهای دوگانه برای انتخاب تأمین کنندگان استفاده شود، که در این روش علاوه بر کارآیی خوشبینانه ی هر تأمین کننده، کارآیی بدبینانه ی آن نیز در نظر گرفته می شود. در مقایسه با DEAی سنتی، رویکرد DEA با مرزهای دوگانه می تواند بهترین تأمین کننده را به درستی و به آسانی بدون نیاز به تحمیل هیچگونه محدودیت وزنی شناسایی کند. یک مثال عددی با استفاده از رویکرد DEA با مرزهای دوگانه بررسی می شود، تا سادگی و سودمندی آن را در انتخاب و توجیه تأمین کننده نشان دهد.
محمدرضا علیرضایی؛ محسن افشاریان
دوره 11، شماره 3 ، آذر 1386، ، صفحه 137-156
چکیده
بهرهوری کل عوامل ، معیاری است که توصیفکننده استفاده صحیح و بهینه از عوامل تولید و همچنین درجه دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده میباشد. در برنامه چهارم توسعه، تمامی سازمانها و دستگاههای اجرایی مکلف شدند، که سهم ارتقای بهرهوری کل عوامل تولید را در رشد تولید معین کرده و الزامات و راهکارهای لازم برای تحول کشور از یک اقتصاد نهاده ...
بیشتر
بهرهوری کل عوامل ، معیاری است که توصیفکننده استفاده صحیح و بهینه از عوامل تولید و همچنین درجه دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده میباشد. در برنامه چهارم توسعه، تمامی سازمانها و دستگاههای اجرایی مکلف شدند، که سهم ارتقای بهرهوری کل عوامل تولید را در رشد تولید معین کرده و الزامات و راهکارهای لازم برای تحول کشور از یک اقتصاد نهاده محور به یک اقتصاد بهرهور محور را مشخص کنند.
بنابراین برای دستیابی به این اهداف در یک سازمان، ابتدا باید میزان بهرهوری سازمان در دورههای گذشته محاسبه شود، سپس با مشخص کردن عوامل تأثیرگذار بر رشد بهرهوری به برنامهریزی و ارائه راهکارهایی در جهت ارتقای بهرهوری، اقدام شود.
این مقاله برای پوشش اهداف مذکور، مدلی را با تلفیق مدلهای تحلیل پوششی دادهها و شاخص تورنکوئیست ارائه میدهد که علاوه بر محاسبه رشد بهرهوری در طول زمان، میزان تأثیر تغییرات کارایی و تغییرات تکنولوژی را محاسبه میکند. این مدل در صورت وجود تنها یک واحد تصمیمگیرنده میتواند به محاسبه تغییرات بهرهوری در طول زمان بپردازد که در اینگونه موقعیتها، مدلهای مشابه مانند شاخص مالمکوئیست کاملاً در محاسبه تغییرات بهرهوری ناتوانند. این مقاله همچنین به منظور بررسی دقیقتر موارد شرح داده شده، در یک مطالعه موردی، به بررسی رشد بهرهوری کل عوامل شرکت ملی نفت ایران و تعیین تغییرات کارایی و تکنولوژی در آن شرکت میپردازد. این مطالعه براساس دادههای واقعی سالهای 1356 - 1379 انجام شده است.
علیرضا ترکاشوند؛ عادل آذر
دوره 10، شماره 1 ، فروردین 1385، ، صفحه 1-23
چکیده
عملکرد، ابزاری میباشند که پس از اجرا میتوانند اطلاعات گوناگونی را در اختیار تصمیمگیرندگان قرار دهند. بنابراین استفاده از اینگونه مدلها به منظور پاسخگویی به سؤالات و مسائلی که در ذهن تصمیمگیرندگان شکل گرفته است، اجتنابناپذیر میباشد. در این صورت در این مقاله سعی شده تا مدل ریاضی تحلیل پوششی دادههای مناسب، رتبهبندی کارایی ...
بیشتر
عملکرد، ابزاری میباشند که پس از اجرا میتوانند اطلاعات گوناگونی را در اختیار تصمیمگیرندگان قرار دهند. بنابراین استفاده از اینگونه مدلها به منظور پاسخگویی به سؤالات و مسائلی که در ذهن تصمیمگیرندگان شکل گرفته است، اجتنابناپذیر میباشد. در این صورت در این مقاله سعی شده تا مدل ریاضی تحلیل پوششی دادههای مناسب، رتبهبندی کارایی گروههای آموزشی، نقاط ضعف و قوت هر یک از گروهها و وضعیت استفاده بهینه از منابع در دسترس در دانشکده علوم انسانی از منظر مدل DEA بیان شود. از آنجا که مدلهای گوناگونی از DEA در طول سالهای گذشته به منظور استفاده در حوزههای گوناگون توسعه یافتهاند، یکی از گامهای بسیار مهم قبل از ارزیابی واحدهای مطالعه شده، انتخاب مدل یا مدلهای متناسب با آنها میباشد. این مقاله مجموعهای از گامهای پیدرپی را در قالب یک مدل مفهومی به منظور انتخاب صحیح مدل ارزیابی عملکرد، ارائه میکند. این مراحل به مثابه حلقههای یک زنجیر تکاملبخش فرایند ارزیابی است و نبود هر یک از آنها میتواند اعتبار مدل ارزیابی را از حیث ضعفهای ذاتی روش DEA، خدشهدار کند.
عادل آذر؛ سعید صفری
دوره 8، شماره 33 ، شهریور 1383، ، صفحه 111-238
چکیده
در این مقاله با توجه به ضرورت بحث ارزیابی عملکرد و دستیابی به تعالی عملکرد سازمانی، سعی شده با ترکیب دو رویکرد کیفی و کمّی در ارزیابی، مدلهای برگرفته از مدیریت کیفیت جامع تحت عنوان مدلهای تعالی سازمانی و مدلهای ریاضی تحلیل پوششی دادهها، مدلی برای تعالی سازمان ارائه گردد که ضمن دارا بودن مزایای هر دو روش، معایب آنها را به حداقل ممکن ...
بیشتر
در این مقاله با توجه به ضرورت بحث ارزیابی عملکرد و دستیابی به تعالی عملکرد سازمانی، سعی شده با ترکیب دو رویکرد کیفی و کمّی در ارزیابی، مدلهای برگرفته از مدیریت کیفیت جامع تحت عنوان مدلهای تعالی سازمانی و مدلهای ریاضی تحلیل پوششی دادهها، مدلی برای تعالی سازمان ارائه گردد که ضمن دارا بودن مزایای هر دو روش، معایب آنها را به حداقل ممکن برساند. در این پژوهش با بررسی مدلهای تعالی سازمانی معیارهای مناسب جهت ارزیابی عملکرد و تعالی سازمانی شناسایی میشوند و سپس همین معیارها و عناصر در رویکرد تحلیل پوششی دادهها که بیشتر با استفاده از ورودی و خروجیهای ملموس )نهادهها و ستادهها)
به ارزیابی سازمانها میپردازد، مورد استفاده قرار میگیرد.
