چکیده بهینه‏سازی سبد سهام با رویکرد «میانگین- نیم‏ واریانس» و با استفاده از روش «جستجوی هارمونی» رضا راعی1، شاپور محمدی2، هدایت علی بیکی3 1- دانشیار گروه مدیریت دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران 2- استادیار گروه مدیریت دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران 3- دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مدیریت دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران دریافت: 8/9/89 پذیرش: 18/12/89 چکیده برای رسم مرز کارا و تشکیل پرتفوی بهینه معمولاً واریانس به عنوان عامل خطرپذیری عمومی در نظر گرفته می‏شود. اما از آن جا که نیم‏واریانس تخمین بهتری از خطرپذیری واقعی پرتفوی ارائه می‏دهد، در این تحقیق نیم‏واریانس به عنوان عامل اصلی خطرپذیری در نظر گرفته می‏شود. مسأله بهینه‏سازی پورتفوی ترکیبی از مسأله برنامه‏ریزی عدد صحیح و برنامه‏ریزی درجه 2 است که برای حل این گونه مسائل الگوریتم‏های مشخص و کارایی وجود ندارد. هدف این تحقیق حل مسأله بهینه‏سازی‏ مقید پرتفوی سهام با استفاده از الگوریتم جستجوی هارمونی (HS) است. این الگوریتم با الهام از فرایند بهبود و تکامل هارمونی به وسیله مجموعه نوازندگان موسیقی جهت حل مسائل بهینه‎سازی به وجود آمده است. به منظور حل مسأله بهینه‏سازی‏ پرتفوی سهام با استفاده از اطلاعات قیمت 20 سهم پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از مهر 1385 تا اسفند 1387، مرز کارای سرمایه‏گذاری برای دو الگو با عامل خطرپذیری واریانس و نیم‏واریانس رسم می‏گردد. نتایج این تحقیق نشان می‏دهد که روش جستجوی هارمونی در بهینه‏سازی مقید پرتفوی سهام، موفق عمل می‏کند و در یافتن جواب های بهینه در تمامی سطوح خطرپذیری و بازده از دقت قابل قبولی برخوردار است.