مقاله پژوهشی
عصام الدین فیروزبخت؛ علی رضاییان
دوره 26، شماره 4 ، دی 1401، صفحه 1-27
چکیده
درعصر انقلاب صنعتی چهارم، فناوریهای دیجیتال باعث تحول بنیادین در کسبوکارها شدهاست و هیچ کسب و کاری از این قاعده مستثنی نیست. با توجه به نقش حیاتی سازمانهای پروژهمحور صنایع نفت و گاز ایران در اقتصاد کشور، هدف این پژوهش طراحی و تببین مدل تحولدیجیتال برای این سازمانها بوده است. پژوهش حاضر، یک پژوهش کاربردی با رویکرد ...
بیشتر
درعصر انقلاب صنعتی چهارم، فناوریهای دیجیتال باعث تحول بنیادین در کسبوکارها شدهاست و هیچ کسب و کاری از این قاعده مستثنی نیست. با توجه به نقش حیاتی سازمانهای پروژهمحور صنایع نفت و گاز ایران در اقتصاد کشور، هدف این پژوهش طراحی و تببین مدل تحولدیجیتال برای این سازمانها بوده است. پژوهش حاضر، یک پژوهش کاربردی با رویکرد اکتشافی آمیخته است. در بخش کیفی، گردآوری دادهها از طریق مصاحبه عمیق، تحلیل دادهها با استفاده از نظریه پردازی داده بنیاد و غربالگری مولفهها با استفاده از فن دلفی فازی صورت گرفت. در بخش کمی، جهت طراحی مدل از فن مدلسازی ساختاری تفسیری و جهت اعتبارسنجی مدل پیشنهادی ازمدلیابی معادلات ساختاری_پی ال اس استفاده گردید. مدل تحولدیجیتال سازمانهای پروژهمحور صنایع نفت و گاز ایران، یک فرآیند سیستمی دارای 9 وجه و 53 عامل تاثیرگذار/تاثیرپذیر است. دراین فرآیند، عوامل پیشران موجب تصمیمات راهبردی سازمان جهت بکارگیری نوآورانه فناوری دیجیتال و همزمان با آن ایجاد تغییرات ساختاری و رفتاری در سازمان می شود. تحول دیجیتال در این سازمان ها، باعث ایجاد تغییرات بنیادین در نقاط اهرمی فرآیندهای عملیاتی، خدمات و محصولات پروژه، تجربه ذینفعان پروژه، روابط سازمانی، مدیریت داده ها و دانش پروژه ها و مدیریت منابع و دارایی های فیزیکی شده و می تواند موجب بهبود عملکرد پروژه ها، بهبود ارتباطات تیم پروژه، افزایش قابلیت اطمینان، افزایش رضایت کارفرمایان، افزایش ایمنی کار و حفاظت از محیط زیست شود، باوجود افزایش پیچیدگی سازمان، تحول دیجیتال از طریق کاهش هزینه باعث بهبود بهره وری، تمایز راهبردی و ایجاد مزیت رقابتی در سازمان خواهد شد.
مقاله پژوهشی
شهریار عزیزی؛ راحله عاشوری؛ سلمان عیوضی نژاد
دوره 26، شماره 4 ، دی 1401، صفحه 29-52
چکیده
هدف پژوهش حاضر، شناسایی درک ویژه مخاطبان پرمصرف محصولات لبنی برندهای ملی با برچسب «سنتی» از عناصر موجود بر روی بسته‌بندی این محصولات و تعریف آنها از یک محصول لبنی سنتی است؛ بنابراین به تجزیه‌وتحلیل و مقایسه بین پیام فرستنده (طراح بسته‌بندی) و آنچه گیرنده (مخاطب کالا) دریافت کرده، پرداخته است. جامعه آماری پژوهش مشتریان برندهای ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، شناسایی درک ویژه مخاطبان پرمصرف محصولات لبنی برندهای ملی با برچسب «سنتی» از عناصر موجود بر روی بسته‌بندی این محصولات و تعریف آنها از یک محصول لبنی سنتی است؛ بنابراین به تجزیه‌وتحلیل و مقایسه بین پیام فرستنده (طراح بسته‌بندی) و آنچه گیرنده (مخاطب کالا) دریافت کرده، پرداخته است. جامعه آماری پژوهش مشتریان برندهای لبنیات در کشور هستند که برای انتخاب محصولات در جهت بسته‌بندی ماست‌های سنتی برندهای ملی از طریق تحقیقات میدانی سه برند کاله، میهن و هراز گزینش شدند. در مسیر دستیابی به هدف پژوهش، به کمک رویکرد نشانه‌شناسی، در ابتدا با توصیف اثر به تشریح نشانه‌های دیداری اعم از تصویری و نوشتاری و تعیین میزان اهمیت هریک از آنها، محل قرارگیری و تشریح انواع نمادهای به‌کاررفته در اثر پرداخته‌شده است. پس از توصیف اثر، به شیوه تحلیل «مارتین ژولی»، پیام‌های موجود در اثر در سه بخش پیام‌های تجسمی، شمایلی و زبانی مورد و بررسی قرار گرفتند؛ درنهایت به کمک روش «رولان بارت» در تحلیل تصاویر، دلالت‌های صریح و ضمنی محتوای اثر شناسایی گردید. تحلیل یافته‌های پژوهش نشان داد که سه نوع پیام تجسمی، زبانی و شمایلی در هر بسته‌بندی دارای اهمیت ویژه‌ای هستند. در پیام‌های تجسمی سه عنصر رنگ، جنس بسته‌بندی، بافت و شکل بسته‌بندی مهم‌ترین نقش‌ها را در رساندن مفهوم «سنتی» برای یک محصول لبنی ایفا می‌کنند. در بررسی پیام‌های زبانی، انتخاب نام، فونت و زبان نوشتاری بسیار مهم هستند و هرکدام می‌توانند دلالت‌های ضمنی و مفهومی را دربگیرند؛ درنهایت در پیام‌های دلالت‌های صریح و ضمنی در تصاویر موردبررسی قرارگرفته‌اند
مقاله پژوهشی
محمودرضا نعمت بخش؛ علی نصر اصفهانی؛ علی صفری
دوره 26، شماره 4 ، دی 1401، صفحه 54-75
چکیده
امروزه با توجه به‌اینکه کارکنان از بلوغ فکری قابل توجهی برخوردار هستند به دنبال ایجاد تعامل و همدلی سازمانی بین خود و مافوقشان هستند. این امر موجب مشارکت هرچه بیشتر کارکنان در سازمانها شده است. هدف از این مقاله، طراحی و تبیین مدل مدیریت مافوق در شرکت گاز استان اصفهان بود. روش این پژوهش از لحاظ هدف، توسعه‌ای- کاربردی و از لحاظ روش، ...
بیشتر
امروزه با توجه به‌اینکه کارکنان از بلوغ فکری قابل توجهی برخوردار هستند به دنبال ایجاد تعامل و همدلی سازمانی بین خود و مافوقشان هستند. این امر موجب مشارکت هرچه بیشتر کارکنان در سازمانها شده است. هدف از این مقاله، طراحی و تبیین مدل مدیریت مافوق در شرکت گاز استان اصفهان بود. روش این پژوهش از لحاظ هدف، توسعه‌ای- کاربردی و از لحاظ روش، از جمله پژوهش‌های ترکیبی (کیفی و کمی) است. میدان تحقیق در بخش کیفی شامل 29 نفر مدیران شرکت گاز بودند که 14 نفر از آنها با روش نمونه گیری هدفمند، مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته و با رعایت قاعده اشباع انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی شامل 881 نفر مدیران و کارشناسان مناطق 6 گانه و ستاد مرکزی شرکت گاز بودند که با استفاده از فرمول5q<n<15q تعداد 400 عدد پرسشنامه توزیع گردید. برای بررسی برازش مدل مفهومی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید و جهت بررسی روایی بخش کیفی از شاخص و نسبت روایی محتوایی استفاده شد و همچنین از روش بازآزمون به منظور سنجش پایایی بخش کیفی استفاده شد و پایایی بخش کمی با ضرائب آلفای کرونباخ سنجیده شد. در بخش یافته‌ها در بخش کیفی، تحلیل مصاحبه‌ها منجر به استخراج 57 مفهوم شد که در قالب شش مقوله اصلی روش داده بنیاد طبقه بندی شدند. در بخش کمی، مدل طراحی شده با استفاده از نرم افزار‌های SPSS 20،Smart PLS 3.0 مورد آزمون قرار گرفت. در پایان، نتایج بخش کمی نشانگر اعتبار مدل طراحی شده در بخش کیفی و پذیرش همه فرضیه‌های پژوهش بود.
مقاله پژوهشی
محمد حکاک؛ حامد قاسم پور؛ اردشیر شیری
دوره 26، شماره 4 ، دی 1401، صفحه 77-95
چکیده
در این تحقیق تأثیر ادراک صلاحیت سطح بالا بر پیدایی رفتارهای کناره‌گیرانه و رفتارهای جستجوی شغلی با نقش متغیر میانجی نارضایتی شغلی و تعدیلگر جاه‌طلبی مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق از نظر رویکرد در زمرة تحقیقات کمی، از حیث شیوة جمع‌آوری دادهها، توصیفی از نوع همبستگی است. ابزار اصلی جمع‌آوری دادهها، پرسشنامة استاندارد ...
بیشتر
در این تحقیق تأثیر ادراک صلاحیت سطح بالا بر پیدایی رفتارهای کناره‌گیرانه و رفتارهای جستجوی شغلی با نقش متغیر میانجی نارضایتی شغلی و تعدیلگر جاه‌طلبی مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق از نظر رویکرد در زمرة تحقیقات کمی، از حیث شیوة جمع‌آوری دادهها، توصیفی از نوع همبستگی است. ابزار اصلی جمع‌آوری دادهها، پرسشنامة استاندارد است. جامعة آماری کارکنان شاغل در شرکت توزیع نیروی برق استان ایلام به تعداد 493 نفر هستند که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 216 نفر بهدست آمد. جهت جهت تجزیه و تحلیل دادهها از مدلسازی معادلات ساختاری و نرم‌افزار Smart PLS استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد ادراک صلاحیت سطح بالا بر پیدایی رفتارهای کناره‌گیرانه و رفتارهای جستجوی شغلی اثر معنیدار و مثبت دارد. نارضایتی شغلی بر ظهور رفتارهای کناره‌گیرانه تأثیر معنیدار و مثبت بر جای میگذارد. ادارک صلاحیت سطح بالا از طریق نارضایتی شغلی بر ظهور رفتارهای کناره‌گیرانه و جستجوی شغلی اثر غیرمستقیم و مثبت دارد. در نهایت، جاه‌طلبی رابطة میان ادراک صلاحیت سطح بالا و رفتارهای کناره‌گیرانه و جستجوی شغلی را تعدیل می‌کند و به عبارتی افزایش میدهد.
مقاله پژوهشی
ملیحه هاشمی؛ مهدی مرتضوی؛ حامد رحمانی
دوره 26، شماره 4 ، دی 1401، صفحه 97-121
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف آسیب‌شناسی الگوی حکمرانی آموزش عمومی در ایران انجام شد.روش پژوهش: این پژوهش به‌صورت ترکیبی اجراشده است. در مرحله کیفی از راهبرد تحلیل مضمون در نرم‌افزار اطلس تی آی و روش نمونه‌گیری نظری استفاده‌شده است. در مرحله کمی، راهبرد پیمایش و همبستگی در پیش‌گرفته شد و با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی، 384 نفر به‌عنوان ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف آسیب‌شناسی الگوی حکمرانی آموزش عمومی در ایران انجام شد.روش پژوهش: این پژوهش به‌صورت ترکیبی اجراشده است. در مرحله کیفی از راهبرد تحلیل مضمون در نرم‌افزار اطلس تی آی و روش نمونه‌گیری نظری استفاده‌شده است. در مرحله کمی، راهبرد پیمایش و همبستگی در پیش‌گرفته شد و با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی، 384 نفر به‌عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. برای اجرای مدل، از روش تحلیل عامل تائیدی در نرم‌افزار لیزرل استفاده شد.یافته‌ها: ابتدا بر اساس تحلیل مضمون با مصاحبه با صاحب‌نظران و خبرگان آموزش‌وپرورش به شناسایی آسیب‌های موجود در حکمرانی آموزش عمومی پرداخته‌شده است. 4 مضمون فراگیر و 11 مضمون سازنده و 46 مضمون پایه شناسایی شدند. مضامین فراگیر در آسیب‌شناسی حکمرانی آموزش عمومی عبارت‌اند از: عدم پاسخگویی، مشکلات زیرساختی، عدم مشارکت و عدم انعطاف‌پذیری. در ادامه برازش شبکه مضامین شناسایی‌شده، از تحلیل عامل تائیدی استفاده شد. نتایج بیانگر تائید تمامی عوامل شناسایی‌شده است.نتیجه‌گیری: درنتیجه کلی می‌توان گفت که با بهبود مؤلفه‌های عدم پاسخگویی، مشکلات زیرساختی، عدم مشارکت و عدم انعطاف‌پذیری، می‌توان زمینه‌سازی حکمرانی خوب در آموزش عمومی در ایران را فراهم نمود. به نظر می‌‌آید انجام این پژوهش منجر به ارائه مدلی جامع درباره حاکمیت خوب آموزشی می‌‌گردد که متناسب با شرایط اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور باشد.
مقاله پژوهشی
پرنیان قرطاسی؛ رحمت علی صابری حقایق؛ علیرضا فرخ بخت فومنی
دوره 26، شماره 4 ، دی 1401، صفحه 123-143
چکیده
صادرات کالاهای کشاورزی به‌ویژه خشکبار نقش بسزایی در تامین درآمد ارزی حاصل از صادرات غیرنفتی ایفا می‌کند. به‌دلیل عدم کفایت مدل‌های ارائه شده در مبانی نظری موجود، پژوهش حاضر با نگاهی توسعه‌گرایانه به اقتصاد غیرنفتی با هدف طراحی مدل راهکارهای صادرات خشکبار به روسیه انجام شد. پژوهش حاضر از روش آمیخته متوالی تبعیت می‌کند. در این ...
بیشتر
صادرات کالاهای کشاورزی به‌ویژه خشکبار نقش بسزایی در تامین درآمد ارزی حاصل از صادرات غیرنفتی ایفا می‌کند. به‌دلیل عدم کفایت مدل‌های ارائه شده در مبانی نظری موجود، پژوهش حاضر با نگاهی توسعه‌گرایانه به اقتصاد غیرنفتی با هدف طراحی مدل راهکارهای صادرات خشکبار به روسیه انجام شد. پژوهش حاضر از روش آمیخته متوالی تبعیت می‌کند. در این پژوهش ابتدا با استفاده از روش کتابخانه‌ای، راهکارهای صادرات خشکبار استخراج شدند. سپس در بخش کیفی، راهکارهای اولیه از طریق مصاحبه در معرض نظر 25 خبره که از طریق روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند، قرار گرفتند که ضمن تثبیت آنها، راهکارهای تکمیلی استخراج شدند. جمع‌آوری اطلاعات در بخش کمی نیز با استفاده از پرسشنامه که پایایی آن به روش آلفای کرونباخ و روایی آن به روش اعتبار محتوایی تایید شد، انجام گرفت. راهکارهای نهایی از طریق پرسش از 110 صادرکننده حوزه خشکبار که از طریق روش نمونه‌گیری قضاوتی انتخاب شدند، با استفاده از روش تاپسیس رتبه‌بندی شدند. طبق نتایج، بهترین روش توسعه صادرات خشکبار به روسیه، بهره‌گیری از راهکارهای 30 گانه‌ای است که دارای اولویت «ادغام شرکت‌های کوچک جهت دستیابی به برند معتبر و تولید در مقیاس اقتصادی»، «تاسیس بانک مشترک ایران و روسیه و افتتاح شعبه در دو کشور جهت سهولت در نقل‌وانتقال مالی»، «کنترل آلودگی و کاهش استفاده از آلاینده‌ها در امر صادرات» و سایر راهکارهای مشروحه در مدل پژوهش هستند.
مقاله مروری
فرزانه بیات ترک؛ علی مبینی دهکردی؛ کمال سخدری؛ ابوالقاسم عربیون
دوره 26، شماره 4 ، دی 1401، صفحه 145-169
چکیده
هم‌تکاملی یکی از مفاهیم و سازه‌های علمی جدید است که در حوزه سازمانی به اقتباس از زیست‌بوم‌های زیستی بکار گرفته شده است. این مفهوم، با گذر از مفاهیم همکاری و هم‌رقابتی در جمعیت‌های سازمانی در حال نفوذ به دانش موجود در این حوزه است.این مقاله به روش علم‌سنجی و با بررسی مقالات سال‌های 1983 تا 2020 از پایگاه‌داده Scopus در حوزه «کسب‌وکار، ...
بیشتر
هم‌تکاملی یکی از مفاهیم و سازه‌های علمی جدید است که در حوزه سازمانی به اقتباس از زیست‌بوم‌های زیستی بکار گرفته شده است. این مفهوم، با گذر از مفاهیم همکاری و هم‌رقابتی در جمعیت‌های سازمانی در حال نفوذ به دانش موجود در این حوزه است.این مقاله به روش علم‌سنجی و با بررسی مقالات سال‌های 1983 تا 2020 از پایگاه‌داده Scopus در حوزه «کسب‌وکار، مدیریت و حسابداری»، انجام شد. در مجموع 453 مقاله منتشر شده بین سال‌های مذکور بازیابی شد که پس از بررسی موضوعی و چکیده مقالات، تعداد 391 مقاله در نرم‌افزار Vosviewr برای تحلیل وارد گردید. دستاوردهای این پژوهش با تحلیل محتوی پراستنادترین مقالات این حوزه، 5 بعد جدید مفهوم هم‌تکاملی شامل مکانیزمهای هم تکاملی، الگوی تغییرات، ماهیت ، سطوح هم‌تکاملی و ویژگی موجودیتها شناسایی شدند.بر این اساس «هم تکاملی، فرایندی غیرخطی، علی و متقابل و با مفهوم تغییر و توسعه پایدار و همزمان در جمعیت‌های سازمانی تعریف میشود که نتیجه مشترکی از قصدمندی مدیریتی، تأثیرات نهادی و اثرات محیطی است».
