طراحی مدل جامع ارزیابی عملکرد و رتبه‌بندی شرکتها

نویسندگان

1 دانشیار گروه مدیریت، دانشگاه تربیت مدرس،تهران

2 دانشجوی دکترای مدیریت بازرگانی، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

یکی از مهمترین ابزارهای تعیین نقاط قوت، ضعف عملکرد، شناسایی فرصتها و تهدیدهای بیرونی شرکتها، رتبه‌بندی شرکتها است. از جمله مشکلات اساسی روشهای موجود رتبه‌بندی شرکتها، تأکید عمده آنها تنها بر یک شاخص اصلی نظیر فروش یا درامد و عدم جامعیت آنها است. به عبارتی دیگر، این روشها به‌جای تعیین برترین شرکتها، حجیمترین و بزرگترین آنها را تعیین می‌کنند. این مقاله درصدد رفع مشکل فوق از طریق ارائه مدل جامع رتبه‌بندی شرکتها، مبتنی بر عملکردشان است. اگر چه مدل پیشنهادی، بر اساس مدل ارزیابی متوازن شرکتها (BSC) طراحی شده، ولی تفاوتهای عمده‌ای با آن دارد. در مدل پیشنهادی، پس از مطالعه جامع ادبیات تحقیق، جهت تبیین جامعتر عملکرد شرکتها و تعیین دقیقتر نقاط قوت و ضعف شرکتها، به جای 4 مؤلفه مذکور در مدلهای BSC از شش مؤلفه اصلی بهره گرفته شده است. این مؤلفه‌ها عبارتند از: مالی، فرایندهای داخلی، مشتری، توسعه و نواوری، نیروی انسانی و مدیریت. با مطالعه جامع ادبیات تحقیق، 422 شاخص عملکردی جهت
ارزیابی و رتبه‌بندی استخراج شد. با توجه به تعدد شاخصها و جهت امکانپذیر کردن قضاوت نهایی
و جمعی در خصوص رتبه نهایی هر شرکت از مدل تصمیم‌گیری چند شاخص بهره گرفته شد. براساس داده‌های بازار بورس اوراق بهادار تهران در خصوص تعدادی از شرکتهای خودروساز
عمده ایران و با بهره‌گیری از تکنیک وزندهی آنتروپی شانون و تاپسیس ، مدل پیشنهادی مورد
آزمون عملی قرار گرفت و نتایج آن در انتهای مقاله ارائه شد. جامعیت مؤلفه‌ها و شاخصهای پیشنهادی در کنار امکان بهره‌گیری از مدلهای تصمیم‌گیری چند شاخصه، عمومیت و قابلیت
کاربرد آن در ارزیابی جامع عملکرد و رتبه‌بندی شرکتهای سایر صنایع کشور (غیر از صنعت خودروسازی) را نیز ممکن و میسر کرده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing a Comprehensive Model to Evaluate Performance and Rank of a Company

نویسندگان [English]

  • Ali Asghar Anvary Rostamy 1
  • Seyed Abdoljaber Ghodratian Kashan 2
چکیده [English]

One of the most important difficulties with existing companies ranking models is their emphasis on just one critical index, such as income or sale. In other word, they rank companies in terms of their activity size not their performance, excellence and advantages. The aim of this paper is to remove this difficulty by designing a general comprehensive raking model based on companies performance, excellence and advantages. The proposed model is an extension to Balanced Score Card (BSC) model.
It conists of 6 major components named financial, internal process, customer, development and innovation, human resources and finally management. It also includes 422 indices, and applies MADM technique for weighting indices and final ranking. The model is also practically tested to rank 8 major Iranian automobile makers based on 40 existing data in Tehran Stock Exchange. The results of ranking provided at the ending section of the paper.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ranking
  • MADM
  • performance evaluation
  • Automobile Makers